Ποια η ανάγκη για νέο πειθαρχικό δίκαιο και σε τι αποσκοπεί η αυστηροποίησή του;

Μπορεί άραγε να απαντήσει πειστικά η κυβέρνηση σε αυτό το ερώτημα; Διότι το ισχύον πειθαρχικό δίκαιο κάθε άλλο παρά παρωχημένο είναι. Αντιθέτως, έχει αναθεωρηθεί και εκσυγχρονιστεί επανειλημμένα, με τροποποιήσεις όπως:

• Π.Δ. 111/2019 (ΦΕΚ Α’ 216) – τροποποίηση του Π.Δ. 120/2008 σχετικά με την πειθαρχική διαδικασία
• Π.Δ. 60/2021 (ΦΕΚ Α’ 146) – τροποποίηση διατάξεων του Π.Δ. 352/1995
• Π.Δ. 48/2022 (ΦΕΚ Α’ 120) – πρόσθετες διατάξεις για πειθαρχική δίωξη
• καθώς και άλλα διατάγματα που εξειδικεύουν ή συμπληρώνουν επί μέρους πτυχές

Η πειθαρχική ευθύνη του υπαλλήλου είναι ήδη πλήρως θεσμοθετημένη και οι σοβαρές παραβάσεις εμπίπτουν ούτως ή άλλως στην αρμοδιότητα των αστικών και ποινικών δικαστηρίων. Ποιον λοιπόν σκοπό εξυπηρετεί η περαιτέρω αυστηροποίηση;

Το μόνο εύλογο συμπέρασμα είναι ότι δεν πρόκειται για ανάγκη, αλλά για σκοπιμότητα. Το νέο πειθαρχικό δίκαιο φαίνεται να μην αποσκοπεί στην αποτελεσματικότερη απονομή πειθαρχικής δικαιοσύνης, αλλά στην πειθαρχική καθυπόταξη των εργαζομένων και την πολιτική εργαλειοποίηση της αξιολόγησης.

Γιατί τέτοια εμμονή με την αξιολόγηση και τους πειθαρχικά απείθαρχους;

Η Κυβέρνηση, επιδιώκοντας να διαμορφώσει ένα κλίμα «σιδηράς πυγμής», μετατρέπει την άρνηση ή παράλειψη συμμετοχής στην αξιολόγηση σε βαρύ πειθαρχικό παράπτωμα, που μπορεί να φτάσει μέχρι και την απόλυση. Κι όλα αυτά ενώ:

• Το ίδιο το ισχύον πλαίσιο χαρακτηρίζει ήδη την άρνηση ως παράβαση καθήκοντος.
• Η συμμετοχή σε απεργιακές κινητοποιήσεις κατά της αξιολόγησης, εφόσον κρίνεται ως συλλογική διεκδίκηση, δεν μπορεί να ποινικοποιείται.
• Η αξιολόγηση παραμένει άνευ διαφάνειας, καθολικότητας και κοινών κριτηρίων, ενώ τα κριτήρια παραμένουν υποκειμενικά και ευάλωτα σε πολιτικές σκοπιμότητες.

Η εμμονή λοιπόν δεν αφορά την ουσιαστική αξιολόγηση των υπηρεσιών, αλλά την πειθαρχική θωράκιση της εξουσίας έναντι κάθε φωνής που διαφωνεί ή αμφισβητεί.

Από πειθαρχικά συμβούλια με εκπροσώπους, σε πειθαρχικά όργανα άνευ αμεροληψίας

Μία από τις πλέον ανησυχητικές αλλαγές του νέου σχεδίου νόμου είναι η κατάργηση της συμμετοχής των εκπροσώπων των εργαζομένων από τα πειθαρχικά συμβούλια και η αντικατάστασή τους από νομικούς λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ).

Η αλλαγή αυτή:

• Δεν εξυπηρετεί καμία ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας, όπως ισχυρίζεται η Κυβέρνηση. Οι καθυστερήσεις αποδίδονται συνήθως στη γραφειοκρατία και στην περιορισμένη διαθεσιμότητα των δικαστικών.
• Υπονομεύει την αντικειμενικότητα των πειθαρχικών κρίσεων, καθώς τα μέλη του ΝΣΚ λειτουργούν εκ του θεσμικού τους ρόλου ως «νομικοί του εργοδότη».
• Αποκλείει κάθε φωνή υπεράσπισης του εργαζόμενου, δημιουργώντας ένα οιονεί «πειθαρχικό μονοπώλιο» διοικητικής εξουσίας.

Και ας μην ξεχνάμε: το πειθαρχικό συμβούλιο παρέμενε πενταμελές. Οι δύο αιρετοί εκπρόσωποι των εργαζομένων ποτέ δεν μπορούσαν να διαμορφώσουν πλειοψηφία, άρα ουδέποτε απειλούσαν τη λειτουργία του οργάνου. Γιατί λοιπόν τέτοιο μένος;

Οι ποινές: επαχθείς, δυσανάλογες και μεροληπτικά σχεδιασμένες

Η ποινή προστίμου δύο μισθών για μια άρνηση συμμετοχής σε διαδικασία αξιολόγησης και η απόλυση μετά από δύο συνεχόμενες αρνήσεις, συνιστούν μέτρα υπερβολικά και δυσανάλογα του επιδιωκόμενου σκοπού.

Το ίδιο ισχύει και για την προσωρινή παύση με στέρηση αποδοχών, την απαγόρευση προαγωγών, την υποβάθμιση μισθολογικών κλιμακίων και την αθροιστική επιβολή ποινών που οδηγεί σε απόλυση. Πρόκειται για ένα πειθαρχικό δίκαιο τιμωρητισμού, όχι εξορθολογισμού.

Απέναντι στον αυταρχισμό, όχι με συνθήματα αλλά με σχέδιο

Δεν συμμεριζόμαστε άκριτα τον συνθηματολογικό λόγο του τύπου «αιτία πολέμου», που ακούμε κατά καιρούς σε κάθε επίθεση κατά των εργασιακών δικαιωμάτων. Όντως, το έργο το έχουμε ξαναδεί: ήταν «αιτία πολέμου» η μείωση μισθών, η κατάργηση δώρων, η αύξηση του ωραρίου, ο περιορισμός των διαδηλώσεων…

Για εμάς, κάθε μορφή δράσης και αντίστασης πρέπει να βασίζεται στην πραγματική συμμετοχή των συναδέλφων και στην τεκμηρίωση των αιτημάτων μας. Όχι σε ρητορικές επανάστασης του χθες.

Τι προτείνουμε:

• Απόσυρση των διατάξεων που καταργούν την παρουσία των αιρετών εκπροσώπων των εργαζομένων στα πειθαρχικά συμβούλια.
• Διατήρηση και ενίσχυση της θεσμικής ισορροπίας μεταξύ Διοίκησης και εργαζομένων σε όλα τα πειθαρχικά όργανα.
• Αναθεώρηση των προβλεπόμενων ποινών, ώστε να διασφαλίζεται η αρχή της αναλογικότητας και να αποτρέπεται η καταχρηστική εφαρμογή τους.
• Θεσμική θωράκιση των υπαλλήλων έναντι αυταρχικών ή προσωρινά τοποθετημένων προϊσταμένων που δεν έχουν κριθεί με αξιοκρατικές διαδικασίες.
• Αντικατάσταση των γενικόλογων συνθημάτων περί «αιτίας πολέμου» με στοχευμένες, τεκμηριωμένες παρεμβάσεις και μορφές κινητοποίησης που λαμβάνουν υπόψη το πραγματικό κλίμα και τη συμμετοχή των εργαζομένων.
• Συλλογική επανεκτίμηση των μορφών αντίδρασης, ώστε να επιλεγούν εκείνες που είναι ικανές να κινητοποιήσουν αποτελεσματικά την πλειοψηφία των συναδέλφων.
• Η ΟΣΥΑΠΕ, με τη συνδρομή του νομικού της συμβούλου, να επεξεργαστεί σε βάθος το σχέδιο νόμου και να καταθέσει τεκμηριωμένες αντιπροτάσεις, τόσο σε επίπεδο αρχών όσο και συγκεκριμένων διατάξεων.
• Η ΑΔΕΔΥ να αναλάβει πρωτοβουλία για συνεργασία με αντίστοιχες θεσμικές τριτοβάθμιες συλλογικότητες δημοσίων υπαλλήλων της Ευρώπης, προκειμένου:
  • να πληροφορηθούμε τι ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες για τα πειθαρχικά όργανα και τις εγγυήσεις των εργαζομένων,
  • να ζητήσουμε θεσμική και πολιτική συνδρομή όπου κρίνεται εφικτό, ειδικά σε περιπτώσεις που διακυβεύονται βασικές αρχές της διοικητικής δικαιοσύνης και της συλλογικής εκπροσώπησης.

Πληροφορίες :

Δημήτρης Βαζούρας (Αντιπρόεδρος Δ.Σ.) τηλ. 694 450 1075
Μπάμπης Ευστρατίου τηλ. 694 557 5454
Βίκυ Δεγαΐτη τηλ. 693 714 2444
Μιχαήλ Λυριστής τηλ. 694 497 7101
email : symmaxia.osyape@gmail.com
url : http://www.symmaxiaosyape.gr

 

Ως Περιφερειακή ΣΥΜΜΑΧΙΑ προτείναμε την διαμόρφωση της ακόλουθης ανακοίνωσης η οποία δια της μπαχαλοποίησης της διαδικασίας δεν τέθηκε από την πρόεδρο σε ψηφοφορία :

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ για το νέο Πειθαρχικό Δίκαιο Η ΟΣΥΑΠΕ εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στη σχεδιαζόμενη αναμόρφωση του Πειθαρχικού Δικαίου των δημοσίων υπαλλήλων, με διατάξεις που όχι μόνο αυστηροποιούν υπέρμετρα την πειθαρχική διαδικασία, αλλά κυρίως καταργούν θεμελιώδεις εγγυήσεις υπεράσπισης και αμεροληψίας για τον εργαζόμενο. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η απομάκρυνση των αιρετών εκπροσώπων των εργαζομένων από τα πειθαρχικά συμβούλια, που αντικαθίστανται από νομικούς συμβούλους του Κράτους, στερώντας από τη διαδικασία τον αναγκαίο αντισταθμιστικό και εγγυητικό της χαρακτήρα. Το νέο πλαίσιο: Αναιρεί τη δημοκρατική εκπροσώπηση στα πειθαρχικά όργανα, Θεσμοθετεί την πειθαρχική μονοφωνία, Και μετατρέπει τη διοικητική εποπτεία σε εργαλείο εκφοβισμού, υπονομεύοντας το τεκμήριο αθωότητας και τη θεσμική ανεξαρτησία των υπαλλήλων. Σε ένα δημόσιο τομέα όπου πλήθος υπηρεσιακών προϊσταμένων είναι τοποθετημένοι προσωρινά, χωρίς κρίσεις και αντικειμενικά κριτήρια, το νέο Πειθαρχικό Δίκαιο δίνει υπερσυγκεντρωμένες εξουσίες σε μη λογοδοτούντες ιεραρχικά προϊσταμένους. Η πρόβλεψη για νέες, επαχθείς ποινές, καθώς και η ασάφεια διατυπώσεων όπως “αναξιοπρεπής συμπεριφορά”, συνιστούν αντισυνταγματικές αιχμές εναντίον της ελευθερίας έκφρασης, του συνδικαλισμού και της προσωπικής αξιοπρέπειας του εργαζομένου. Η ΟΣΥΑΠΕ : Απαιτεί την άμεση απόσυρση των διατάξεων που αφαιρούν την παρουσία των αιρετών στα πειθαρχικά συμβούλια, Ζητά ευρύ και ουσιαστικό διάλογο για κάθε πτυχή της πειθαρχικής νομοθεσίας, με συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων, Καλεί την ΑΔΕΔΥ να αναλάβει πρωτοβουλία για συνεργασία με αντίστοιχες θεσμικές τριτοβάθμιες συλλογικότητες δημοσίων υπαλλήλων της Ευρώπης ενάντια σε αυτή την αναίτια, υπερσυγκεντρωτική μεταρρύθμιση, Και καλεί τους συναδέλφους να υπερασπιστούν συλλογικά τις εγγυήσεις αξιοπρέπειας και ισονομίας στο δημόσιο υπηρεσιακό περιβάλλον. Για μας, πειθαρχικός έλεγχος χωρίς εργατική παρουσία και ανεξαρτησία, δεν είναι έλεγχος – είναι εξουσιαστικός μηχανισμός. ΟΧΙ στην πειθαρχική ομηρία – ΝΑΙ στη διοικητική δικαιοσύνη.