τηλ. προέδρου: 6932442294 – τηλ. γραμματέα:6977432661

Αθήνα 14/9/2016

Αριθμ. Πρωτ.:80

 

Νομοθεσία Δημοσίων έργων και μελετών…

Το δεκανίκι της «Ανάπτυξης» του….. κεφαλαίου

            Με τις συνεχιζόμενες αναδιαρθρώσεις στους ΟΤΑ και το δημόσιο γενικότερα και με αφορμή την δημοσίευση των Νόμων 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών» (προσαρμογή στις οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ) και 4413/2016 «Ανάθεση και εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης – Εναρμόνιση με την οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26^ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης (ΕΕ L 94/1/28.3.2014) και άλλες διατάξεις», είναι αναγκαίο να αναδειχτούν ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία των Τεχνικών Υπηρεσιών των Περιφερειών, από τη σκοπιά της προάσπισης του δημόσιου-λαϊκού συμφέροντος.   

            Η πρόσφατη ψήφιση κατακαλόκαιρο (8-8-2016) των Νόμων 4412 και 4413 που αφορούν κυρίως τα δημόσια έργα, τις προμήθειες και τις παραχωρήσεις, έρχονται για να ολοκληρώσουν μέσα από την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την Ευρωπαϊκή, στο ζήτημα αυτό την πλήρη υποταγή στη στήριξη των επιχειρηματικών συμφερόντων.

            Εξάλλου το καθεστώς που επικρατούσε πάντα στην επιλογή, τη μελέτη και την εκτέλεση των δημοσίων έργων συνδεόταν με το επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης που βρισκόταν το καπιταλιστικό σύστημα. Ποια έργα επιλέγονται, ποιες ανάγκες υπηρετούν, τι κονδύλια διατίθενται για τις μελέτες, σε ποιους ανατίθενται, ποιοι εκτελούν τα δημόσια έργα, και με ποιους όρους, ποιες είναι οι πηγές των χρηματοδοτήσεων τους, των εγγυήσεών τους κλπ είναι ζητήματα που σε κάθε φάση της οικονομίας αφήνουν το αποτύπωμά τους και στο νομοθετικό πλαίσιο, που προωθείται και στην οργάνωση, την λειτουργία και τις αρμοδιότητες των Δημόσιων Τεχνικών Υπηρεσιών.

            Σαν παράδειγμα στην κατεύθυνση αυτή μπορεί να αναφερθεί το άρθρο 44 «Τεχνική επάρκεια αναθετουσών αρχών στις δημόσιες συμβάσεις έργων και μελετών» του πρόσφατα ψηφισθέντα νόμου 4412/2016, στο οποίο περιγράφεται ότι με ΚΥΑ θα καθορισθεί η ελάχιστη επάρκεια σε προσωπικό και ειδικότητες για τις τεχνικές υπηρεσίες, έτσι ώστε να μπορούν να εκτελούν έργα, ανάλογα με το αντικείμενο και τον προϋπολογισμό, με αποτέλεσμα οι τομεακές Τεχνικές Διευθύνσεις να απαξιωθούν και οι κεντρικές που θα είναι και «ευέλικτες» να αναλάβουν όλα τα έργα, με τις αντίστοιχες συνέπειες στο φόρτο εργασίας των υπαλλήλων και την ποιότητα των έργων, δεδομένου ότι οι προσλήψεις έχουν «παγώσει».          

Στη σημερινή φάση που η οικονομία σοβεί  σε κρίση και ύφεση κυβέρνηση και Περιφερειακές Αρχές συμβάλλουν ώστε συνεχώς:

·        Να εκχωρούνται σε ιδιώτες αρμοδιότητες των Δημόσιων Τεχνικών Υπηρεσιών (ΣΔΙΤ-Παραχωρήσεις).

·        Να απαξιώνονται Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες από την έλλειψη προσωπικού, τις αυθαίρετες μετακινήσεις και τις αναθέσεις θέσεων ευθύνης σε «ημέτερους».

·        Να εκχωρείται η διαχείριση της φωτεινής σηματοδότησης σε ιδιωτικές εταιρείες  αντί να προχωρούν σε προσλήψεις μόνιμου προσωπικού (μηχανικοί) το οποίο θα εκπαιδεύεται συνεχώς και θα είναι υπεύθυνο αποκλειστικά για αυτήν την σημαντική εργασία.

·        Να περιπλέκεται περισσότερο το νομοθετικό πλαίσιο, όπως με τη ρύθμιση  του άρθρου 52 του ΚΟΚ (N 4313/2014), όπου η αρμοδιότητα έγκρισης των μελετών κυκλοφοριακών ρυθμίσεων μπλέκεται μεταξύ Περιφέρειας, Αποκεντρωμένης Διοίκησης και ΥΠΟΜΕΔΙ…. Ή να υπάρχει ασάφεια σχετικά με την αρμοδιότητα των θεωρήσεων των τοπογραφικών διαγραμμάτων για κατασκευές (αυθαίρετες) εντός του Αιγιαλού και της Παραλίας (Ν2971/2001).

·        Να προκαλείται σύγχυση και αδιέξοδο με την διαχείριση των κλειστών ρεμάτων επειδή στα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια φαίνονται ανοικτά (Ν 4258/2014).

·        Να εγκρίνονται μελέτες  κυκλοφοριακών συνδέσεων εγκαταστάσεων (π.χ. πρατήρια βενζίνης) ή μελέτες εισόδου – εξόδου άλλων δραστηριοτήτων,  μέσω του Π.Δ.118/2006, χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις, λόγω της εκτεταμένης οικοδομικής αυθαιρεσίας.      

·        Να μην λειτουργούν τα τμήματα Προγραμματισμού των επιτελικών Τεχνικών Υπηρεσιών (Περιφέρεια Αττικής), με αποτέλεσμα να μην υπάρχει έλεγχος, προγραμματισμός και ιεράρχηση στις αποφάσεις έναρξης και «ένταξης»  έργων και μελετών, τα οποία  προτείνονται από Δήμους ή άλλους φορείς και αξιολογούνται χωρίς σχεδιασμό και προτεραιότητα αναγκαιότητας για τα λαϊκά στρώματα αλλά με «πελατειακά» κριτήρια.  

·        Να «αλλάζουν υπηρεσία» αρμοδιότητες στην κατασκευή δημοσίων έργων, άλλοτε παράτυπα (Αλλαγή Τεχνικής Διεύθυνσης στην άσκηση αρμοδιότητας Προϊσταμένης Αρχής στα δημόσια  έργα) και άλλοτε με το τυπικό (μέσω Τεχνικού Συμβουλίου), αλλά χωρίς εμπεριστατωμένη και σαφή αιτιολογία (αλλαγή επίβλεψης κατασκευής έργου από μία Τεχνική Διεύθυνση σε άλλη). Μόνιμο κριτήριο είναι ένα: να εκτελέσουν οι μεγαλοεργολάβοι τα έργα χωρίς «εμπόδια» και με το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος.      

·          Αρμοδιότητες όπως αυτή του ελέγχου των Αθλητικών εγκαταστάσεων, από Επιτροπή με πρόεδρο Πολιτικό Μηχανικό να ασκείται επί της ουσίας πλημμελώς, αφού ασκούνται πιέσεις για να μην σφραγίζονται ακόμα και όταν παρουσιάζουν προβλήματα καταλληλότητας ή έχουν σημαντικές ελλείψεις (Οικοδομική άδεια, Πιστοποιητικά Πυρασφάλειας κ.α.). Στο όνομα δε της «απλοποίησης» των διαδικασιών και των αδειοδοτήσεων υπογράφονται Υπουργικές Αποφάσεις ώστε οι ελεγκτές μηχανικοί να μην νομιμοποιούνται να ζητούν διάφορα δικαιολογητικά (π.χ. Οικοδομική άδεια), να αρκούνται σε βεβαιώσεις ιδιωτών μηχανικών π.χ. για την στατική επάρκεια των εγκαταστάσεων αυτών, όταν αυτή δεν μπορεί να πιστοποιηθεί, λόγω έλλειψης οικοδομικής άδειας.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έχουμε φτάσει στο σημείο με τον νόμο 4129/2013 (Αστική Ευθύνη – άρθρα 68 και 69) να έχουμε πολλούς συναδέλφους μηχανικούς που επέβλεψαν δημόσια έργα ή επόπτευαν τεράστια οδικά δίκτυα λόγω έλλειψης προσωπικού, να υποχρεώνονται να πληρώσουν οι ίδιοι ζημίες που έχουν υποστεί πολίτες από μία λακκούβα.

            Η ιστορική εξέλιξη της Ελληνικής νομοθεσίας για τα δημόσια έργα από το 1984, δείχνει την κατεύθυνση των κυβερνήσεων να διευκολύνουν τις τεχνικές εταιρείες να αποκομίζουν μεγάλα κέρδη, σε βάρος της ποιότητας των εργασιών, να παίρνουν ολόκληρα κομμάτια της δουλειάς που πρέπει να κάνει το Δημόσιο, να γίνονται συνεχώς ακριβοπληρωμένα έργα, δυσκολοπρόσιτα στο λαό, να παίρνει συνεχώς μεγαλύτερες διαστάσεις η μισθωτή εργασία στο κλάδο των μηχανικών.

            Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν αμφισβήτησε ούτε μια στιγμή τα λεγόμενα ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), που αποτελούν ίσως την πιο σημαντική ρύθμιση σε αυτήν την κατεύθυνση, που έγιναν με το πρόσχημα ότι κάποια μεγάλα έργα δεν μπορούσαν να ελεγχθούν από τις δημόσιες υπηρεσίες ή να χρηματοδοτηθούν από δημόσιες επενδύσεις και χρειαζόταν «αυξημένη ευελιξία στον χειρισμό τους»!!!  Και πράγματι οι ιδιώτες τα ελέγχουν, με αυτονόητες διευκολύνσεις μεταξύ εταιρείας που κατασκευάζει και εταιρείας που ελέγχει, με δημόσια βέβαια χρηματοδότηση!!!  Δεν αμφισβήτησε ούτε την ρύθμιση των Παραχωρήσεων και του «Ανεξάρτητου Μηχανικού», που στην πραγματικότητα σημαίνει ότι μία ιδιωτική τεχνική εταιρεία ελέγχει (σε περιπτώσεις  Παραχωρήσεων) μία άλλη τεχνική εταιρεία που της έχει ανατεθεί από το Δημόσιο να εκτελέσει έργο, είτε με ανταποδοτικό χαρακτήρα (π.χ. αυτοκινητόδρομοι με διόδια) είτε χωρίς ανταποδοτικό χαρακτήρα (σχολεία).  Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει … και σε αυτή την περίπτωση!!!

            Ο ονομαζόμενος «Τεχνικός Σύμβουλος» αποτελεί επίσης μία ρύθμιση, που προωθήθηκε με το ψευδεπίγραφο επιχείρημα ότι σε μερικά εξειδικευμένα έργα που οι δημόσιες υπηρεσίες δεν έχουν εμπειρία, έρχεται ο εξειδικευμένος ιδιώτης μηχανικός να βοηθήσει!!! Η εμπειρία δείχνει όμως ότι οι «Τεχνικοί Σύμβουλοι» χρησιμοποιούνται από μεν την ιδιωτική εταιρεία του αναδόχου του έργου για να αυξήσουν τις δαπάνες των έργων προς όφελός τους με ανάλογες εκθέσεις (π.χ. πρωτόκολλα βλαβών στα έργα), από δε τις δημόσιες υπηρεσίες για να εκφράσουν γνωμοδοτήσεις σε πολλά ζητήματα για τα οποία η υπηρεσίες διστάζουν να αποφασίσουν. Βέβαια οι Τεχνικοί Σύμβουλοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για τις γνωμοδοτήσεις τους… και οι δημόσιοι υπάλληλοι μηχανικοί πρέπει να παρακολουθούν τη σύμβαση των Τεχνικών Συμβούλων!!!

            Κυβέρνηση, Ε.Ε. και Περιφερειακές Αρχές θεωρούν αυτονόητο, ότι οι Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες έχουν ρόλο στηρίγματος των μεγάλων κατασκευστικών εταιρειών, προώθησης της κερδοφορίας τους…. Γι αυτό προωθούν σταθερά το μικρό ευέλικτο κράτος, την εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιωτικές εταιρείες και μεγαλοεργολάβους. Γι αυτό δεν καταργούν κανένα σχετικό νόμο, γι αυτό συμφωνούν επί της ουσίας με το «σκηνικό», που στήνεται και πάλι με το νέο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ.

Καλούνται οι συνάδελφοι μηχανικοί να μην ανεχτούν άλλο όλες αυτές τις

πρακτικές των κυβερνήσεων και των Περιφερειακών Διοικήσεων.

Να μην δέχονται να γίνονται συνένοχοι στο μοίρασμα της πίτας στους

μεγαλοεργολάβους.

Να μην δέχονται να τους αφαιρείται το αντικείμενο.

Για εμάς τους εργαζόμενους των Περιφερειών, οι Τεχνικές μας Υπηρεσίες με το εξειδικευμένο προσωπικό τους έχουν ένα ρόλο: οι ίδιες να σχεδιάζουν και να υλοποιούν έργα σύμφωνα με τις λαϊκές ανάγκες, που υπάρχουν σε κάθε περιοχή. Γι αυτό χρειάζονται προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, εξοπλισμός και επαρκής χρηματοδότηση των Περιφερειών.-

Κοινοποίηση           

1.     Υπουργό Εσωτερικών & ΔΑ

2.     Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας

3.     ΕΝΠΕ

4.     Περιφερειάρχες

ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ.

 

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ                          Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΠΑΝΟΥΤΣΑΚΟΥ ΒΕΤΑ              ΑΝΔΡΕΑΔΕΛΛΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ