ΤΟ ΝΕΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

-Ερμηνευτικός οδηγός για τους Δημοσίους Υπαλλήλους-

 

Με τις νέες ρυθμίσεις στο ασφαλιστικό ανατρέπονται συνταξιοδοτικά δικαιώματα, κυρίως, σε όσους ασφαλίστηκαν από την 1^η Ιανουαρίου του 1983 μέχρι την 31^η Δεκεμβρίου 1992.

Μεγάλες ανατροπές προκλήθηκαν γενικά σε μητέρες αλλά κυρίως σε αυτές με τα ανήλικα τέκνα οι οποίες θα υποστούν την αύξηση του ορίου ηλικίας από το 2013 στο 65^ο έτος. Επίσης ανατροπές δικαιωμάτων γίνονται και σ΄ αυτές με τρία παιδιά και άνω, οι οποίες χάνουν την ευνοϊκή ρύθμιση που είχαν και τους έδινε το δικαίωμα να συνταξιοδοτούνται με 20 χρόνια υπηρεσίας και χωρίς όριο ηλικίας. Και αυτές οι περιπτώσεις, από το 2013, υποχρεούνται στη ρύθμιση του να παίρνουν σύνταξη στα 65 τους χρόνια.

Ευνοϊκές ρυθμίσεις δημιουργούνται για τους άνδρες, τη διετία 2011 και 2012, που έχουν τρία παιδιά και άνω καθώς και σ’ αυτούς που έχουν ανήλικα παιδιά και 25 χρόνια υπηρεσίας (όταν αυτά συμπληρώνονται το 2011 ή το 2012).

Επίσης ευνοϊκές ρυθμίσεις δημιουργούνται από το 2011 και μετά, για αυτούς που δεν συμπληρώνουν 25 έτη υπηρεσία μέχρι 31/12/2010, αφού μόνο αυτοί μπορούν να εντάξουν στον υπηρεσιακό τους χρόνο πλασματικά χρόνια, για το 2011 έως 4, για το 2012 έως 5, για το 2013 έως 6 και για το 2014 έως 7.

Το νέο τοπίο που δημιουργείται για τους δημοσίους υπαλλήλους με παιδιά διαμορφώνονται ως εξής:

 

1. Άνδρες με ενήλικα παιδιά

Όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2011 ή το 2012 θεωρούνται οι τυχεροί αφού θα βγουν με μειωμένο όριο ηλικίας, γιατί εξομοιώνονται με το συνταξιοδοτικό δικαίωμα των γυναικών. Από το 2013 και μετά, όλοι πλέον οι άνδρες που κατοχυρώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 25 χρόνια υπηρεσίας, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στο 60^ο έτος, με μειωμένη σύνταξη, ή στο 65^ο έτος της ηλικίας τους, με πλήρη σύνταξη.

Ειδικά για το 2011 το όριο ηλικίας είναι το 61^ο για πλήρη σύνταξη και το 56^ο έτος για μειωμένη. Για το 2012 το όριο ηλικίας ανεβαίνει στο 63^ο για πλήρη σύνταξη και στο 58^ο έτος για μειωμένη.

Οι παραπάνω ευνοϊκές ρυθμίσεις δεν ισχύουν για όσους θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31^η Δεκεμβρίου 2010. Αυτοί οι ασφαλισμένοι θα συνταξιοδοτηθούν με το παλαιό ασφαλιστικό καθεστώς το οποίο προβλέπει υψηλότερα όρια ηλικίας.

 

2. Γυναίκες με ενήλικα τέκνα

Με 25 χρόνια ασφάλισης θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Όμως η σύνταξή τους καταβάλλεται σε ηλικίας 61 ετών (ήταν στο 60^ο μέχρι το 2010) και μειωμένη στο 56^ο έτος (ήταν στο 55^ο μέχρι το 2010). Το 2012 το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη γίνεται το 63^ο και για μειωμένη το 58^ο. Από το 2013 και μετά για όλες τις παραπάνω γυναίκες το όριο ηλικίας για καταβολή σύνταξης είναι το 65^ο.

Για όσες γυναίκες θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 συνταξιοδοτούνται με το παλαιό καθεστώς.

 

2. Άνδρες με ανήλικα τέκνα

Μέχρι 13 χρόνια νωρίτερα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν όσοι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν ανήλικα παιδιά και συμπληρώνουν το 2011 25 χρόνια ασφάλιση. Οι ασφαλισμένοι αυτοί μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στο 52 έτος της ηλικίας τους (ήταν το 65^ο έτος μέχρι το 2010).

Όσοι συμπληρώσουν 25 χρόνια ασφάλισης το 2012, μπορούν να πάρουν σύνταξη σε ηλικία 55 ετών. Για όλους αυτούς, από το 2013 και μετά, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τους γίνεται 65.

Σε αυτές τις μεταβατικές ρυθμίσεις δεν συμπεριλαμβάνονται όσοι ασφαλισμένοι θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010. Για αυτούς που εξαιρούνται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τους παραμένει το 65^ο έτος.

 

2. Γυναίκες με ανήλικα τέκνα

Όσες μητέρες ανηλίκων συμπλήρωσαν, μέχρι 31/12/2010, 25 έτη ασφάλισης, διατηρούν το δικαίωμά τους να συνταξιοδοτηθούν και να τους καταβληθεί η ανάλογη σύνταξη που δικαιούνται, σε ηλικία 50 ετών και άνω.

Όσες μητέρες ανηλίκων συμπληρώσουν 25 έτη ασφάλισης (πραγματικά/πλασματικά) το 2011, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και τους καταβάλλεται η ανάλογη σύνταξη που δικαιούνται σε ηλικία 52 ετών και άνω.

Όσες μητέρες ανηλίκων συμπληρώσουν 25 έτη ασφάλισης (πραγματικά/πλασματικά) το 2012, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και να τους καταβάλλεται η ανάλογη σύνταξη που δικαιούνται σε ηλικία 55 ετών και άνω.

Από το 2013 και μετά όλες οι περιπτώσεις, των παραπάνω μητέρων με ανήλικα συνταξιοδοτούνται σε ηλικία 65 ετών με 25 έτη ασφάλισης τουλάχιστον.

 

 

5. Άνδρες με τρία παιδιά

Μέχρι 31/12/2010, το ευνοϊκό καθεστώς συνταξιοδότησης για τις γυναίκες, ίσχυε μόνο για τους άνδρες που ήταν χήροι ή είχαν την επιμέλεια των ανήλικων απιδιών τους με δικαστική απόφαση (20 χρόνια ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας).

Από το 2011 οι συγκεκριμένοι άνδρες – πατέρες τριών παιδιών – μπορούν να βγουν σε σύνταξη με 21 χρόνια ασφάλισης και να τους καταβάλλεται η ανάλογη σύνταξη που δικαιούνται σε ηλικία 52 ετών.

Το 2012, οι παραπάνω άνδρες, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 23 έτη ασφάλισης (πραγματικά/ πλασματικά) και να τους καταβληθεί η σύνταξη τους σε ηλικίας 55 ετών.

Από το 2013 και μετά, το ασφαλιστικό δικαίωμα, κατοχυρώνεται με 25 έτη ασφάλισης και καταβάλλεται η σύνταξη στο 65^ο έτος της ηλικίας τους.

Εδώ ισχύει η ευνοϊκή ρύθμιση και γι’ αυτούς που θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα πριν από την 31^η Δεκεμβρίου 2010.

Επίσης το δικαίωμα αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από τους δύο γονείς.

 

 

6. Γονείς με ανάπηρα παιδιά

(ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω)

Και οι δύο γονείς μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 25 χρόνια ασφάλισης και να τους καταβληθεί η σύνταξη τους από το 50 έτος της ηλικίας τους.

 

 

7. Πολύτεκνες μητέρες

Όσες συμπλήρωσαν 20 έτη ασφάλισης, μέχρι 31/12/2010, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν ανεξάρτητα σε ποια ηλικία βρίσκονται.

Το 2011 απαιτούνται 21 χρόνια ασφάλισης και η σύνταξή τους καταβάλλεται σε ηλικία 52 ετών.

Το 2012 απαιτούνται 23 χρόνια ασφάλισης (πραγματικά/πλασματικά) και για να χορηγηθεί σύνταξη το 55^ο έτος ηλικίας.

Από το 2013 και μετά απαιτούνται 25 έτη ασφάλισης και η σύνταξη θα χορηγείται στο 65^ο έτος της ηλικίας τους.

 

 

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ

Η αναγνώριση πλασματικού χρόνου γίνεται μόνο από αυτούς που δεν έχουν κατοχυρωμένο ασφαλιστικό δικαίωμα (25 έτη ασφάλισης) μέχρι 31/12/2010.

Τα πλασματικά χρόνια διευκολύνουν, όσους τα δικαιούνται, και για να φύγουν γρηγορότερα στη σύνταξη και για να αυξήσουν το ποσό της χορηγούμενης σύνταξης.

Μάλιστα δε όσοι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν παιδιά μπορούν να αναγνωρίσουν, συνολικά, μέχρι 12 χρόνια.

Σύμφωνα με τη ρύθμιση για το 1^ο παιδί αναγνωρίζεται 1 έτος πλασματικού χρόνου, για τα 2 παιδιά 3 έτη (1+2), για τα 3 παιδιά 5 έτη που είναι και το ανώτερο (1+2+2=5 έτη). Το δικαίωμα αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί και από τους 2 γονείς.

Εδώ και πάλι ισχύει η αδικία της ρύθμισης αφού εξαιρεί όσους έχουν θεμελιώσει (25 έτη) συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010.

Ο πλασματικό χρόνος των παιδιών λαμβάνεται υπόψη και για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και για την προσαύξηση της σύνταξης. Αναγκαία προϋπόθεση, για τους υπαλλήλους αυτούς, είναι να έχουν συμπληρώσει 15 έτη πραγματική δημόσια υπηρεσία.

Παράλληλα, στους δημοσίους υπαλλήλους, δίνεται η δυνατότητα αναγνώρισης και χρόνου άδειας άνευ αποδοχών για την ανατροφή παιδιού μέχρι έξι ετών.

 

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

 

1. Αποχώρηση πριν την προβλεπόμενη ηλικία

Όταν ο δημόσιος υπάλληλος θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, χωρίς όμως να έχει συμπληρώσει τα σε κάθε περίπτωση προβλεπόμενα όρια ηλικίας, μπορεί να αποχωρήσει από την υπηρεσία του αφού υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης. Σε αυτή την περίπτωση η σύνταξη θα καταβληθεί όταν συμπληρωθούν και τα όρια ηλικίας. Μέχρι τότε ο αποχωρήσας υπάλληλος δεν θα λαμβάνει καμία αμοιβή.

 

 

 

2. Πρόωρη συνταξιοδότηση

Δίνεται η δυνατότητα σε κάθε υπάλληλο που έχει θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης να ζητήσει καταβολή μειωμένης σύνταξης κατά πέντε (5), κατ’ ανώτατο όριο, χρόνια πριν την συμπλήρωση του προβλεπόμενου ορίου ηλικίας. (π.χ. όταν προβλέπεται ως όριο ηλικίας τα 65 έτη, δύναται να καταβληθεί μειωμένη σύνταξη από το 60^ο και άνω).

Στην περίπτωση όμως αυτή υπόκειται σε ανάλογη μείωση. Η μείωση είναι ανάλογη του χρόνου που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας που απαιτείται για πλήρη σύνταξη. Για μεν τους παλαιούς ασφαλισμένους η μείωση είναι 1/267 για κάθε μήνα που υπολείπεται ή 4,5% για κάθε έτος. Για δε τους νέους ασφαλισμένους η μείωση συνίσταται στο 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται ή 6% για κάθε έτος. (Παλαιοί ασφαλισμένοι θεωρούνται αυτοί που έχουν ασφαλιστεί έως και την 31^η Δεκεμβρίου του 1992 και νέοι ασφαλισμένοι αυτοί που ασφαλίστηκαν από 1/1/1993 και μετά).

 

3. Ενηλικίωση παιδιών

Η ημερομηνία ενηλικίωσης των παιδιών είναι η 31^η Δεκεμβρίου του έτους που το παιδί γίνεται 18 ετών.

 

4. Ασφαλιστικό καθεστώς των νεοδιοριζόμενων στο δημόσιο από 1/1/2011 και μετά

Οι νεοδιοριζόμενοι υπάλληλοι στο δημόσιο από 1/1/2011 και μετά, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στον κλάδο κύριας ασφάλισης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Αυτό αφορά όλους που δεν έχουν καμία προϋπηρεσία, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας πριν την 1/1/2011.

Έτσι εξαιρούνται της ρύθμισης και ασφαλίζονται στο ασφαλιστικό καθεστώς του Δημοσίου όσοι:

1. Έχουν ΦΕΚ διορισμού πριν την 1/1/2011 και ανέλαβαν υπηρεσία μέσα σ’ ένα μήνα από την ημερομηνία κοινοποίησης της πράξης του διορισμού τους.

2. Είναι νεοδιοριζόμενοι μεν στο Δημόσιο, σε ΟΤΑ ή σε άλλο ΝΠΔΔ ή σε αντίστοιχες υπηρεσίες σε κράτος – μέλος της Ε.Ε. ως εξής:

α) τακτικοί μόνιμοι υπάλληλοι ή λειτουργοί, ή συμβασιούχοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου ή και ορισμένου χρόνου.

β) ημερομίσθιοι (έστω και μιας ημέρας) ή με σύμβαση έργου ή εργασία κατ’ αποκοπή που έχουν τα χαρακτηριστικά της εξηρτημένης εργασίας.

γ) το ίδιο ισχύει και γι’ αυτούς που μετατάσσονται ή μεταφέρονται σε άλλη δημόσια υπηρεσία.

5. Εξαίρεση από την εφαρμογή του άρθρου 6 του Ν 3865/2010

– Αφορά συνταξιοδοτικό δικαίωμα –

Υπάλληλος που θεμελίωσε συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31/12/2010 εξακολουθεί να διέπεται από τις ασφαλιστικές ρυθμίσεις που ίσχυαν στο ασφαλιστικό καθεστώς που ασφαλίστηκε, όποτε και να αποχωρήσεις από την υπηρεσία του, έστω και αν αυτό γίνει μετά την 1/1/2015, χρονολογία που αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης. Έτσι και τα όρια ηλικίας του δεν αλλάζουν και ο υπολογισμός της σύνταξης του θα γίνει με το παλαιό καθεστώς.

Προκειμένου για εκπαιδευτικούς, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι ειδικές ρυθμίσεις που ίσχυαν για τη συνταξιοδότηση τους, 30 έτη υπηρεσίας και 55 ετών για τους διορισθέντες μέχρι 31/12/1982 ή 30 έτη υπηρεσίας και 60 ετών για όσους διορίσθηκαν μετά την 1/1/1983, εξακολουθούν να ισχύουν για όσους θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31/12/2010. Παύουν να ισχύουν για όλους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1/1/2011.

 

 

ΠΙΝΑΚΕΣ

• Συνοπτικοί για κάθε περίπτωση –

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

 

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΑΚΕ- ΔΤ